[433] Μνημόσυνο για τον Γιώργο Λυκούργου. Τρία χρόνια από την αποδημία του

Σαν σήμερα 29 Μαρτίου του 2018 έφυγε από κοντά μας ο Γιώργος Λυκούργος, άνθρωπος εγνωσμένης αξίας, ένας πατριώτης της προσφοράς και του καθήκοντος.

Γέννημα θρέμμα Χρυσοπολιτσιώτης γαλουχήθηκε από μικρός στον ιερό ναό της Χρυσοπολίτισσας. Φόρεσε το ράσο, στάθηκε δίπλα από το αναλόγιο της εκκλησίας και έψαλλε, βοήθησε στο ιερό, κράτησε εξαπτέρυγα και σταυρό στις λειτουργίες και στον Επιτάφιο. Από νωρίς μπήκε στη βιοπάλη για να βοηθήσει την οικογένειά του, αφού ο πατέρας Κώστας πέθανε όταν ήταν μόλις 8 χρόνων.

Φοίτησε στο Παγκύπριο Εμπορικό Λύκειο Λάρνακος με υποτροφία της Εκκλησιαστικής Επιτροπής της Χρυσοπολίτισσας. Αποφοίτησε το 1950. Μαθητής ακόμα αναμείχθηκε στα κοινά. Το 1946 ήταν από τα ιδρυτικά μέλη και πρώτος πρόεδρος της ΟΧΕΝ Λάρνακας. Το 1952 ιδρύθηκε η ΠΕΟΝ (Παγκύπρια Εθνική Οργάνωση Νέων), η πρόδρομος οργάνωση της ΕΟΚΑ. Κι εδώ ο Γιώργος έδωσε το παρόν του ως ιδρυτικό μέλος και πρώτος επαρχιακός γραμματέας. Στην ΕΟΚΑ μυήθηκε από τους πρώτους (τα πρώτα ορκισμένα μέλη στη Λάρνακα ήταν όλα κι όλα 11). Ήταν το Νο 2 της οργάνωσης μετά τον Σταύρο Ποσκώτη.

Συμμετείχε στην ανατίναξη του αστυνομικού σταθμού, γεγονός που σηματοδότησε την έναρξη του αγώνα του 55-59. Συνελήφθη λίγες ώρες μετά την ανατίναξη, δικάστηκε και καταδικάστηκε πέντε χρόνια σε φυλάκιση στις Κεντρικές Φυλακές. Εκεί διδάχτηκε από τον αείμνηστο μοναχό Καλλίνικο Σταυροβουνιώτη βυζαντινή αγιογραφία, μια ενασχόληση που τον ανάπαυε μέχρι το τέλος της ζωής του. Μετά την αποφυλάκισή του τον Σεπτέμβρη του 1958 και μέχρι τη λήξη  του αγώνα ανέλαβε τομεάρχης στον ανατολικό τομέα της Λάρνακας με έδρα την Αθηένου.

Φοίτησε Πολιτικές επιστήμες στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Στα πρώτα χρόνια της ανεξαρτησίας ήταν Γενικός Οργανωτικός Γραμματέας του Ενιαίου Δημοκρατικού Μετώπου Αναδημιουργίας (ΕΔΜΑ) και Επαρχιακός Γραμματέας του Πατριωτικού Μετώπου.

Για τριάντα χρόνια υπήρξε μέλος των Διπλωματικών Υπηρεσιών της Κυπριακής Δημοκρατίας (1961-1991), ως Διευθυντής του Γραφείου του Υπουργού των Εξωτερικών, ως Αναπληρωτής Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Κύπρου στην ΟΥΝΕΣΚΟ και στο Συμβούλιο της Ευρώπης, ως πρέσβης στο Παρίσι, Λισσαβόνα, Μαδρίτη, Δαμασκό, Βηρυτό, Αμάν, Σαναά και Τεχεράνη (2007-09 μετά τη συνταξιοδότησή του).

Ο πρέσβης της Κύπρου στο Παρίσι Γιώργος Λυκούργος με τον Γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Μιτεράν, μετά τα διαπιστευτήρια.

Το 1991 εξελέγη Δήμαρχος Λάρνακας σε δύο διαδοχικές θητείες (1991-2001).

Νυμφεύτηκε την Αυγή, το γένος Κουστούδη από το Κίτι. Οι γιοι του, Κωνσταντίνος και Δώρος ακολούθησαν την νομική επιστήμη. Ο  Κωνσταντίνος είναι σήμερα δικαστής στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ο Δώρος δικηγορεί στη Λευκωσία.

Ο Γιώργος Λυκούργος  ήταν ένας ευγενής και εγκάρδιος άνθρωπος. Σπουδαίος ομιλητής, μιλούσε συνήθως εκ του προχείρου. Χωρίς να το επιδιώκει, γινόταν το επίκεντρο της παρέας λόγω των γνώσεων, των εμπειριών του και του σεβασμού που ενεπνέε. Ως Δήμαρχος ήταν ανοικτός σε κάθε εισήγηση και συζήτηση. Απλός, καθόλου υπερήφανος, απεχθανόταν την αυτοπροβολή. Ευθύς και ειλικρινής μισούσε τον λαϊκισμό. Βαθειά θρησκευόμενος, δεν φοβόταν τον θάνατο. Έλεγε χαρακτηριστικά για την ώρα του φευγιού: «Όποτε θέλεις ο Κύριος». Και χαμογελούσε! Όσον αφορά τα ελληνικά του; Μαγικά, υπέροχα. Και με την ευφράδειά του και με τον χαμηλό τόνο της φωνής του, απογείωνε τις ιστορίες. Όσον αφορά τη μνήμη του, ήταν ασύλληπτη. Πάνω σε αυτή τη μνήμη μπόρεσα και αποθησαύρισα στο χαρτί τη βιογραφία του Μιχαλάκη Παρίδη και τις ιστορίες του Πουρίνου στο βιβλίο «Η Λάρνακα του Πουρίνου».

Για το χιούμορ του; Τι να πω. Ευρηματικό και συνάμα καταιγιστικό. Μια φορά μού είπε και σκάσαμε στα γέλια: «Σωκράτη, όταν αγιάσεις θα σου κάνω την αγιογραφία σου». Ο Γιώργος έφυγε, εγώ παραμένω με στις αστοχίες μου και η αγιογραφία του αγίου Σωκράτη δια χειρός Γεωργίου Λυκούργου να αποτελεί το ακριβό δώρο ενός αγαπημένου και ξεχωριστού φίλου.

Άνθρωπος της προσφοράς, κέρδισε με τις αρετές του την κοινωνική αναγνώριση αλλά κυρίως την εκτίμηση όλων. Με δυο λόγια. Ένας δημιουργικός πολίτης με αρχές και μέτρο απέναντι σε όλα: την οικογένειά του, την πατρίδα του, την πόλη του, απέναντι στους ανθρώπους γενικότερα.

Τρία χρόνια λοιπόν χωρίς Γιώργο Λυκούργο. Έφυγε ξέροντας προς έπραξε το καθήκον του. Αγάπησε την Κύπρο κι έδωσε την ψυχή του για ένα καλύτερο αύριο. Στην οικογένειά του άφησε μια πλούσια παρακαταθήκη αξιών. Ξέρει ακόμα πως αγαπήθηκε από τους δικούς του, τους φίλους του και ολόκληρη την κυπριακή κοινωνία.

Ας είναι ελαφρύ το χώμα που τον σκεπάζει.

Φωτογραφία: Αρχείο Δώρου Λυκούργου

[432] Μνήμη Φοίβου Σταυρίδη. Εννιά χρόνια από την αποδημία του

Εννιά χρόνια χωρίς τον Φοίβο Σταυρίδη. Έφυγε στις 6 Μαρτίου του 2012.

Ποιητής, εκδότης, ερευνητής, ο λογιότατος φαρμακοποιός, όπως τον αποκαλούσε ο καβαφικός μελετητής Γ. Π. Σαββίδης. Γεννήθηκε στη Λάρνακα το 1938. Σπούδασε φαρμακοποιός. Συνδύασε με αρμονία και ευσυνειδησία για αρκετά χρόνια  την επιστήμη με τη λογοτεχνία, μέχρι που αφοσιώθηκε ολοκληρωτικά στα γράμματα. Στο φαρμακείο του στην πλατεία Ακροπόλεως δεν αγόραζες μόνο φάρμακα, όταν πήγαινες και καθόσουν να τον ακούσεις αυξανόταν «το κατά κεφαλήν πνευματικό σου εισόδημα». Οι κουβέντες του για τη λογοτεχνία, τα αραδιασμένα βιβλία στο γραφείο του φαρμακείου που συνήθως τα χάριζε, με τον αείμνηστο Σάκη Νικολάου και άλλους ποιητές να τον συντροφεύουν, δημιουργούσαν μια πνευματική ατμόσφαιρα ανεπανάληπτη για όσους διψούσαν ένα λυρικό κόσμο. Το φαρμακείο και η βιβλιοθήκη στο σπίτι του ήταν σχολεία. Καλλιεργήθηκαν ψυχές δίπλα στον Φοίβο. Οι πνευματικές του πρωτοβουλίες, απογείωσαν την πνευματική ζωή της Λάρνακας και ολόκληρης της Κύπρου. Γι αυτό και το κενό του είναι δυσαναπλήρωτο.

• 

Ήταν ο εμπνευστής και ο καθοδηγητής δύο λογοτεχνικών περιοδικών: του διμηνιαίου περ. Ο Κύκλος που εκδιδόταν στη Λάρνακα από το 1980 έως το 1986 και του εξαμηνιαίου περ. Μικροφιλολογικά που ξεκίνησε το 1997 με συμμετοχή του αείμνηστου φιλόλογου Σάββα Παύλου και του πανεπιστημιακού Λευτέρη Παπαλεοντίου. Και τα δύο έτυχαν θετικών κριτικών και σχολίων σε Κύπρο και Ελλάδα από πανεπιστημιακούς δασκάλους και λογοτέχνες.

Εκτός από ποίηση έγραψε μελέτες, βιβλιογραφίες, κριτικά σημειώματα και επιμελήθηκε διαφόρων εκδόσεων.

Το 1972 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης της Κύπρου για την συλλογή του Ποιήματα. Πρέπει να πούμε πως τον Φοίβο δεν τον ενδιέφεραν τα βραβεία.

Η κυπρολογική συλλογή του από σπάνιους τόμους και αρχειακό υλικό, επίτευγμα συστηματικής εργασίας ετών, αποτελεί σήμερα τη ραχοκοκαλιά του Ιδρύματος Φοίβου Σταυρίδη-Αρχεία Λάρνακας που στεγάζεται στον 2^ο όροφο της πρώην Οθωμανικής Τράπεζας.

[431] Μια ευχετήρια πρωτοχρονιάτικη κάρτα από τις Κεντρικές Φυλακές του Μιχαλάκη Παρίδη. Πρώτη δημοσίευση

Μετά από πολύ ψάξιμο βρήκα αυτό το ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ και το δημοσιεύω για πρώτη φορά.

Παραμονή Πρωτοχρονιάς του 1956 και ο Μιχαλάκης Παρίδης μέσα από τις Κεντρικές Φυλακές στέλνει στους δικούς του την πιο κάτω ευχετήρια κάρτα-επιστολή. Τότε που τα λόγια δεν ήταν μόνο ευχές αλλά εξομολογήσεις ενώπιον αγαπημένων και ιερών προσώπων.

Αντιγράφω το κείμενο για να διαβαστεί χωρίς δυσκολία για όσους θα θελήσουν να το διαβάσουν: «Για τους γονιούς μου που από τ’ ανεξερεύνητα βάθη της ανυπαρξίας με φέρανε στη γη, για τ’ αδέλφιά μου και τις αδελφές μου, για σας που με τον τίμιο μόχθο σας και την αυταπάρνησή σας μου χαράξατε το δρόμο του καθήκοντος κι είχατε τόσην επίδραση στην ανάπτυξή μου και τη διάπλαση του χαρακτήρα μου κι’ ολόκληρου τού είναι μου. Για σας που στις δύσκολες στιγμές της ζωής μου σας φέρνω στη σκέψη μου για ν’ αντλήσω δύναμη να συνεχίσω το δύσκολο δρόμο που τραβώ. Για σας όλους εύχομαι να χαρίση ο καινούργιος χρόνος γαλήνη κι’ ευτυχία και να ευοδώση κάθε σας ελπίδα».

Η κάρτα δεν μπορούσε να πει περισσότερα αφού είχε τη σφραγίδα της λογοκρισίας. Τη φιλοτέχνησε με σχέδια ο συγκρατούμενος και αδελφικός του φίλος Γεώργιος Λυκούργος.

[430] Ο γιατρός Φίλιππος Τηλεμάχου

Ο γιατρός Φίλιππος Τηλεμάχου γεννήθηκε το 1918 στο Στρουμπί. Γράφτηκε στην Ιατρική Σχολή Αθηνών το 1937. Όντας φοιτητής έλαβε μέρος στην Εθνική Αντίσταση. Για τον λόγο αυτό συνελήφθη το 1942 από τους Ιταλούς και φυλακίστηκε για 7 μήνες στο χωριό Βήσσανη της Ηπείρου. Από το 1943 έως το 1947 εργάστηκε στο Νοσοκομείο «Σωτηρία» και πήρε ειδικότητα στα Αναπνευστικά Νοσήματα («Στηθικά» τα έλεγαν τότε).

Επέστρεψε στην Κύπρο το 1947. Λόγω της μεγάλης του εμπειρίας στην αντιμετώπιση της φυματίωσης προσλήφθηκε στο Σανατόριο Κυπερούντας, όπου συνέβαλε στην οργάνωση της μονάδας. Ίσως να είναι ο μοναδικός Ελληνοκύπριος γιατρός που εργάστηκε στο Νοσοκομείο Δεκέλειας.

Στη Λάρνακα από το 1956 ως ιδιώτης γιατρός, εργάστηκε με ζήλο και αφοσίωση για την ανακούφιση των πασχόντων. Ανεξαρτήτου μέρας, καιρού και ώρας, ο Τηλεμάχου δεν αρνήθηκε ΠΟΤΕ κατ’ οίκον επίσκεψη. Έπαιρνε την ιατρική του τσάντα και έτρεχε αμέσως κοντά στον άρρωστο σε κάθε σημείο της πόλης. Μετά την εξέταση και τις ιατρικές οδηγίες, ο Φίλιππος έμενε για ώρα μαζί τους και τούς τόνωνε ψυχολογικά λέγοντάς τους ευχάριστες μακρόσυρτες ιστορίες. Όσοι θεραπεύτηκαν από αυτόν έχουν να πουν πως ήταν αξεπέραστος στη διάγνωση και θεραπεία νοσημάτων του αναπνευστικού συστήματος. Και η αμοιβή του; Δωρεάν ή ένα μικρό συμβολικό ποσόν.

Ο γιατρός Φ. Τηλεμάχου με τα παιδιά του τη Ρόη και τον Παντελή.

Ένιωθε τους ανθρώπους γιατί κι ο ίδιος πόνεσε πολύ στη ζωή του, έχοντας παιδί άρρωστο από πολύ μικρή ηλικία, τον Παντελή του. Πάντα ήταν δίπλα του, φύλακας άγγελος. Και ο αγώνας του να τον βοηθήσει υπήρξε τιτάνιος και ασταμάτητος.

Πέθανε το 2000 με τον καημό του Παντελή, ευτύχησε όμως να δει εγγόνια από την κόρη του Ρόη.

Ιατρός Φίλιππος Τηλεμάχου: Πέρασε αθόρυβα, ανέβηκε με αξιοπρέπεια τον προσωπικό Γολγοθά του, ευεργέτησε με επάρκεια και ανθρωπισμό τον πάσχοντα.

[429] Ο ποδοσφαιριστής της ΑΛΚΗΣ Νικολής Στυλιανού

Ο Νικολής Στυλιανού σε ηλικία 20 ετών.

Ο Νικολής Στυλιανού γεννήθηκε το 1940 στην Ορόκλινη. Σε ηλικία 15 χρονών εντάχθηκε στην ΑΛΚΗ, όπου αγωνίστηκε μέχρι το 1976. Για πολλά χρόνια ήταν η σημαία της ομάδας μαζί με τους Παναή, Σέργη και Ηλία. Αρχές του ’70 έπαιξε στην Εθνική Κύπρου. Υπηρέτησε την ομάδα του ως βοηθός προπονητής και ως μέλος διοικητικών συμβουλίων.

Η λέξη ήθος αποκτά την πραγματική της σημασία στην προσωπικότητα του Νικολή Στυλιανού, τόσο μέσα στους αγωνιστικούς χώρους όσο και στην προσωπική του ζωή. Παρότι αμυντικός δεν αντίκρισε ποτέ στην καριέρα του κόκκινη κάρτα. Για την αγωνιστική του συμπεριφορά βραβεύτηκε από την Κυπριακή ποδοσφαιρική οικογένεια αλλά και από την αγάπη των συναδέλφων του και των ποδοσφαιρόφιλων όλων των ομάδων.

Ο Νικολής Στυλιανού πέθανε το 2016. Όμως ανάμεσα σε τόσους ποδοσφαιριστές ο Νικολής κατέχει μια ξεχωριστή θέση στη μνήμη και την καρδιά μας.

[428] Οι εμποριολόγοι του Εμπορικού Λυκείου Λάρνακας

Αριστερά ο αείμνηστος Πέτρος Ζ. Φάντης και δεξιά ο συνταξιούχος σήμερα Αντρέας Παρίδης. Ο πρώτος καταγόταν από τη Λύση, ο δεύτερος από την Αναφωτία. Ήταν καθηγητές των Εμπορικών. Περιβάλλονται από μαθήτριές τους, που σήμερα είναι σύζυγοι, μητέρες, γιαγιάδες. Μια φωτογραφία που προσφέρεται για αναστοχασμό.

Σαν σήμερα πριν από 16 χρόνια έφευγε απ’ τη ζωή ο Πέτρος Ζ. Φάντης σε ηλικία 81 ετών. Δίδαξε στην Αμερικανική Ακαδημία, στο Παγκύπριο Εμπορικό Λύκειο Λάρνακας και στο Ινστιτούτο ξένων γλωσσών Λάρνακας.  Άφησε αγαθή μνήμη για την καλοσύνη και την παροιμιώδη ευγένειά του. Είχε κοινωνική δράση. Ήταν πρόεδρος και μέλος για πολλά χρόνια του Ιδρύματος Αποφοίτων της Αμερικανικής Ακαδημίας, Επαρχιακός πρόεδρος του Συνδέσμου Ευημερίας Τυφλών, Πρόεδρος της επιτροπής της Ιεράς Μονής Αγίου Γεωργίου.

Ο Αντρέας Παρίδης υπηρέτησε στα Εκπαιδευτήρια της πόλης (Εμπορικό Λύκειο, Λύκειο Αγίου Γεωργίου, Μακάρειο) από το 1958 έως το 1994. Ήταν από τους πιο αγαπητούς καθηγητές. Είχε δε το χάρισμα, λόγω του φιλικού χαρακτήρα του, της άμεσης και εποικοδομητικής επαφής με τους μαθητές. Είναι αδελφός του ήρωα Μιχαλάκη Παρίδη.

[427] Ο αυτοδίδακτος μουσικός Θεοδόσης Γεωργίου

Θεοδόσης Γεωργίου: Η ζώσα παράδοση της μουσικής των φιλαρμονικών της πόλης. Έξι χρονών επιλέγει τη σάλπιγγα στην μπάντα του προσκοπείου (από νωρίς φάνηκε η δύναμή του στα πνευμόνια).

Μέλος της φιλαρμονικής της «Πατριωτικής Ένωσης» που έδρασε από το 1938 έως το 1954. Εκεί πήρε τα πρώτα μαθήματα τρομπέτα και φλικόρνο από τον δάσκαλο της μπάντας.

Το 1959 είναι μέλος και δάσκαλος με τις γνώσεις που απέκτησε της νεοσύστατης φιλαρμονικής της ΕΠΑ, που αποτελείτο από ανθρώπους χωρίς ιδιαίτερες μουσικές γνώσεις. Ο Θεοδόσης ως το παλαιότερο μέλος είναι η ψυχή της φιλαρμονικής. Διδάσκει πνευστά: κλαρίνο, σαξόφωνο, τρομπέτα, μπάσο κλπ. Κάποια μέλη από την μπάντα της ΕΠΑ επάνδρωσαν τη ΣΜΕΦ (Στρατιωτική Μουσική Εθνικής Φρουράς) και τη Φιλαρμονική της Αστυνομίας.

Μέλος του «Μουσικού Ομίλου Λάρνακας» που ιδρύθηκε το 1980 από τον Μαέστρο Ανδρέα Ανδρέου.

Το 1988 η Δημοτική Φιλαρμονική είναι πια πραγματικότητα και βέβαια ο Θεοδόσης δίνει το παρόν του. Συμμετέχει με το αγαπημένο του όργανο, την τρομπέτα. Με την αγάπη και το πάθος του κατάφερε να εμπνεύσει νεότερους να συμμετέχουν στη Φιλαρμονική, που σήμερα είναι το μουσικό καύχημα της πόλης υπό τη διεύθυνση του Μαέστρου Ανδρέα Ανδρέου.

Ο Δήμαρχος Γεώργιος Λυκούργος απονέμει τιμητικό δίπλωμα στον Θεοδόση Γεωργίου.

Σήμερα ο Θεοδόσης είναι 95 χρονών. Να του ευχηθούμε κάθε καλό και να τον χαίρεται η οικογένειά του. Όσο για μας, να τον ευχαριστήσουμε για τα ρίγη συγκίνησης των παρελάσεων με τον Θεοδόση ευσταλής και με το μουστακάκι του να παιανίζει εκεί στην πρώτη γραμμή της μπάντας.

[426] Αντώνης Παπαδόπουλος

Γήπεδο Αντώνης Παπαδόπουλος, η προσωρινή έδρα στη Λάρνακα της Ανόρθωσης. Και μια προτομή τού ανδρός έξω από το γήπεδο, για να θυμίζουν σε όλους την απαστράπτουσα προσωπικότητα του Αντώνη Παπαδόπουλου. Πολυσύνθετος αθλητής με σπάνια σωματικά και ψυχικά χαρίσματα, πολυνίκης σε Παγκύπριους και Πανελλήνιους αγώνες στίβου, καθηγητής Φυσικής Αγωγής στο Ελληνικό Γυμνάσιο Αμμοχώστου, κυνηγός αθλητικών ταλέντων, προπονητής και ποδοσφαιριστής της Ανόρθωσης, συμπολεμιστής του Γρηγόρη Αυξεντίου. Ένα θετικό πρότυπο ενάρετου βίου και ανιδιοτελούς προσφοράς προς την πατρίδα και τον άνθρωπο.

Γεννήθηκε στον Άγιο Μέμνωνα Αμμοχώστου το 1929. Η σταδιοδρομία στον στίβο και το ποδόσφαιρο ξεκίνησε το 1947 όταν πήρε μέρος στους 32ους Παγκύπριους Αγώνες Στίβου στο ΓΣΕ, όπου διακρίθηκε στο άλμα επί κοντώ και εντάχθηκε στην Ανόρθωση, συμβάλλοντας ως βασικό στέλεχος της ομάδας στην κατάκτηση ενός Κυπέλλου (1949) και ενός Πρωταθλήματος (1950).

Το 1950 πήγε στην Αθήνα για σπουδές στην Εθνική Ακαδημία Σωματικής Αγωγής. Οι επιδόσεις του στον στίβο προκάλεσαν την προσοχή μεγάλων συλλόγων που με οικονομικά ανταλλάγματα προσπάθησαν να τον εντάξουν στις τάξεις τους. Εδώ φάνηκε το μεγαλείο του Αντώνη. Αρνήθηκε το οικονομικό δέλεαρ, που θα του έλυνε σε μεγάλο βαθμό το οικονομικό πρόβλημα και εντάχθηκε εθελούσια στην ΑΕΚ την ομάδα που αγαπούσε από μαθητής. Ουσιαστικά ήταν αυτός που έστησε την ομάδα στίβου της ΑΕΚ και την οδήγησε ως αρχηγός και σημαιοφόρος στους Πανελλήνιους Αγώνες του 1953 στην Αλεξανδρούπολη. Τέλειωσε την Ακαδημία με Άριστα (10), το μοναδικό Άριστα που έδωσε σε φοιτητή της η Εθνική Ακαδημία Σωματικής Αγωγής της Ελλάδας για πολλά χρόνια. Ήταν μέλος της προ-ολυμπιακής ελληνικής ομάδας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ελσίνκι το 1952. Το 1953 αρνήθηκε μεταπτυχιακή υποτροφία στη Γερμάνια και επέστρεψε στην Κύπρο, θέλοντας να βοηθήσει οικονομικά την οικογένειά του.

Αντώνης Παπαδόπουλος, νεαρός ποδοσφαιριστής της Ανόρθωσης.

Ο διορισμός του ως Καθηγητή Φυσικής Αγωγής στο Ελληνικό Γυμνάσιο Αμμοχώστου ανανέωσε το ενδιαφέρον για τον μαθητικό αθλητισμό, ενώ ο ίδιος επάνδρωνε με ταλέντα την ομάδα στίβου του ΓΣΕ. Πολλοί νέοι ήθελαν να βρίσκονται κοντά στο ίνδαλμά τους, Στους αγώνες συμμετείχε και ο ίδιος ως αθλητής του ΓΣΕ. Ήταν παράδειγμα αθλητή μεγάλης διάρκειας. Στο άλμα επί κοντώ κατέρριψε για πρώτη φορά την παγκύπρια επίδοση το 1947 (3.28 μ.) και για τελευταία το 1963 (3.83 μ.).

Ως προπονητής, ποδοσφαιριστής της Ανόρθωσης (δεξιός ακραίος επιθετικός) και κυνηγός ταλέντων βοήθησε στη δημιουργία της ομάδας, που σήμερα αποκαλούμε «Μεγάλη Κυρία» του Κυπριακού Ποδοσφαίρου Ήταν αυτός που «ξετρύπωσε» παίκτες όπως ο Πάπυρος, ο Πιερής,ο Οδυσσέας, ο Ζάκγυλος, ο Κίνας, ο Κοβής, ο Παντελάκης, ο Άντης, ο Λαμπής, ο Άσπρου, ο Στάθης, ο Σιαντρής, ο Ζέμπασιης, ο Σιαλής και άλλους, οι οποίοι έδωσαν αργότερα τίτλους στην Ανόρθωση (πρωταθλήματα: 1957, 1958, 1960, 1962, 1963 και κύπελλα: 1959, 1962, 1964).

Με την έναρξη του αγώνα του 1955 συνελήφθη στο οίκημα της Ανόρθωσης και οδηγήθηκε στα κρατητήρια. Εννιά μήνες μετά απέδρασε και βγήκε αντάρτης. Στις 3 Μαρτίου 1957 η ιστορία τον βρήκε να πολεμά δίπλα στον ήρωα Γρηγόρη Αυξεντίου, αδελφικό του φίλο από το Ελληνικό Γυμνάσιο Αμμοχώστου. Τα γεγονότα είναι γνωστά με τη θυσία του Αυξεντίου και την παράδοση των 3 συναγωνιστών του μετά από εντολή του αρχηγού τους. Οδηγήθηκε ξανά στα κρατητήρια μέχρι τη λήξη του αγώνα.

Μετά την ανεξαρτησία, εργάστηκε με ζήλο από διάφορα κυβερνητικά πόστα για την πρόοδο του αθλητισμού. Το 1972 ίδρυσε την Ομοσπονδία Ολυμπιακής Γυμναστικής. Πέθανε αναπάντεχα από καρδιακή προσβολή στις 2 Αυγούστου 1981.

[425] Το πρώτο εργαστήρι έγχρωμων φωτογραφιών της Κύπρου

Το εργαστήρι «Παυλάκη» στη Λάρνακαε ήταν το πρώτο στην Κύπρο που τύπωσε έγχρωμες φωτογραφίες και σλάις και εμφάνισε κινηματογραφικές ταινίες 8 mm.

Είχε μεγάλος κύκλος εργασιών αφού όλα τα φωτογραφεία της Κύπρου και της Μέσης Ανατολής έστελλαν το υλικό τους στου Παυλάκη, κατόπιν εξουσιοδότησης της Γερμανικής εταιρείας Agfa.

Το εργαστήριο «Παυλάκη» ξεκίνησε το 1966 από τον Παυλάκη Χειλίδη και συνέχισε με τον γιο του Χάρη Παυλάκη.

Διαφήμιση της Εταιρείας COLORFOT SERVICE LTD «ΠΑΥΛΑΚΗΣ», ημερομηνίας 1979.

[424] Το σπίτι του Χατζόπουλου στην οδό Στυλιανού Αποστολίδη

Να κι ένα τυπικό παράδειγμα αστικού σπιτιού της δεκαετίας του ’20. Διώροφο και δίπλα κήπος. Μοσχοβολούσε η Στυλιανού Αποστολίδη από τις λουβανούδες και τ’ άλλα αρωματικά. Απέναντι από το κατηχητικό του Αποστόλου Παύλου. Η περιοχή είχε πολλούς κήπους και περβόλες. «Κηπογειτονιά» την έλεγαν γιατί είχε πολλά νερά που αντλούσαν με ανεμόμυλους (περιοχή «Ανεμόμυλοι» στο Κτηματολόγιο). Το σπίτι ανήκε στην οικογένεια του Κρητικού ζαχαροπλάστη Αντώνη Χατζόπουλου, πατέρα του Εύρου Χατζόπουλου και παππού της Ίδης Ηλιάδη. Απ’ τον δρόμο φαινόταν η χρωματιστή τζαμαρία του ισόγειου που οδηγούσε στον κήπο και τα μωσαϊκά του ηλιακού που πάνω χόρευαν οι ακτίνες του ήλιου.

Οικία Χατζόπουλου